Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
1. Bir kimse sevdiği işi tekrar tekrar üşenmeden ve uzun süre yapmaktan bıkmaz.

2. Kimi insanlar yaptıkları işten zevk duyarlar ve onu bırakmak istemezler; bu işi sürekli olarak, tekrar tekrar yapmaktan da hiç bıkkınlık duymazlar.

Abdal: Davul, zurna çalarak herkesi eğlendiren kişi.

Abdalın arkadaşlığı yol görününcüye kadardır.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Çıkarı dolayısıyla size yakınlık gösteren kişi, çıkarı söz konusu olduğu sürece dost görünür. İşini yürütecek başka yollar bulunca sizinle ilgisini keser.

Abdal: Gezgin, dilenci.

Abdal abdalın ne umduğunu, ne bulduğunu ister.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Abdal demek, gezgin ve dilenci kişi demektir. Abdalların hayat şartları zordur, bir ömür oradan oraya geçimlerini sağlamak için gezinirler, diğer abdalların da kendilerinden önce gelip bir şeyler elde etmesini, edinmesini istemezler. Çünkü ona sunulan şeylerin kendisine verilebileceğini düşünür. Benzer biçimde hayatta olgunluğa erişmiş kişiler kendi rızkına razı olurken, sosyal seviyesi eşit birçok insan birbirlerini çekemezler.

Abdal: Gezgin, dilenci.

Abdala ”kar yağıyor” demişler, ”titremeye hazırım (durmuşum)” demiş.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Varlık ve bolluk içinde yaşayanlar için bir sıkıntı konusu olan durum, yoksulluk ve sıkıntı içinde yaşamakta olan kişi için kaygı verecek bir şey değildir. Yoksulluk ve sıkıntı içinde yaşayıp eziyet çekmekte olan kimseler, karşılaşacakları zor şartlardan endişe duymazlar. Çünkü onlar bu şekilde zorluklarla yaşamaya alışıktırlar.

Abdal: (Burada) Kılıksız dilenci, fakir.

Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Kimi sonradan görme, görgüsüz ve eğitimsiz kimseler bir rastlantı sonucu lâyık olmadıkları önemli bir işin başına geçseler ya da bir mevki elde etseler, aptalca davranmaya, o yerin adamı gibi görünmeye ve böbürlenmeye başlarlar. Dahası, bunun kendi hakları olduğunu da ileri sürerler.

* abdal: Çingene, sanatı davul zurna çalarak herkesi eğlendirmek olan çingene.

Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke'de bulunur.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Hemen herkesin ilgi duyduğu bir alanı, dünya görüşü, zevki, kendine özgü bir işi vardır. İlgi duyduğu alan ya da iş neredeyse kişi de oralarda bulunur.

Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Anlayışı kıt, beceriksiz, yüzsüz ve yılışık, çıkarcı kimselere gereksiz yere yakınlık gösterilmemelidir. Yoksa bu yakınlığı kötüye kullanabilir. Yerli yersiz karşınıza çıkıp sizi rahatsız ve huzursuz edebilir. Bu gibi kimselerle kurulacak ilişkilerde dikkatli olunmalıdır.

* abdal: Dilenci.

Abdalın dostluğu köy görününceye kadardır.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Çıkarı için yakınlık gösterip dostluk kuran kimse, beklediği yararı elde ettikten, işini yürütecek başka yollar bulduktan sonra sizinle olan ilişkisini keser.

Abdal: Gezgin, dilenci.

Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır (yolda olur).

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Çıkarlarını ön planda tutan kişilerin dostlukları ve arkadaşlıkları o kişiden umdukları şeyi elde edene kadardır, işleri biter bitmez onları bir daha arayıp sormazlar. Bu durum bir Tanrı misafiri olarak bir evde yemek yiyen gezginci dervişin yoluna devam etmek istemesine benzer. O da, devamlı gezdiği için, bir uğradığı yere bir daha uğrayamaz ve görüşme orada biter.

Abdal: Gezgin, dilenci.

Abdalın yağı çok olursa gah (hem) borusuna çalar (sürer), gâh (hem) gerisine.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Varlıklı ama akılsız ve hesapsız kişi, malını gereksiz yerlere harcar, israf edip tüketir.

Gâh: Bazen, kimi vakit, bazı bazı.
Abdal: Davul, zurna çalarak herkesi eğlendiren kişi.

Aptala (Abdal'a) malûm olur.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Abdalın halk arasında Allah'a yaklaşmış bir kişi olduğu kabul edilmiştir. Bu kişinin olayları daha önceden sezdiği ve haber verdiği inancı yaygındır. Ancak, bu sözcük, “aptal” biçimine sokularak, yakında ne olup biteceğini sezip haber veren kimselerle alay etmek için söylenir. Kimi kez olayları önceden sezip haber verenler çıkar. Bu tamamen rastlantıdır.

Dağ yürümezse, abdal yürür.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Büyüklük taslayan kimse, onda sonuçlanması gereken bir işimizle ilgilenmeyebilir. Bu durumda biz onun ayağına gidip işimizi sonuçlandırmalıyız.

* abdal : Gezgin derviş.

Abdal abdala çatmayınca, kasnak boyuna geçmez.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
İki akıllı kişinin tartışması bir noktada son bulabilir, anlaşmayla sonuçlanabilir. Ancak akıl yönünden yetersiz, görgüsüz kişiler bir tartışmaya giriştiklerinde, birbirlerine zarar vermek için ellerinden geleni yapmaya çalışırlar. Kavga bir tarafın zarar görmesiyle son bulur. Sonuç olarak böyle kişilere sebepsiz yere bulaşmamak, kavgalarına karışmamak gerekir ki biz de zarar görmeyelim.

Abdal: (Burada) Kılıksız dilenci, fakir.

Abdal abdalın ne onduğunu ister, ne de bulduğunu.

atasözünün açıklaması ve anlamı:
Abdal demek, gezgin ve dilenci kişi demektir. Abdalların hayat şartları zordur, bir ömür oradan oraya geçimlerini sağlamak için gezinirler, diğer abdalların da kendilerinden önce gelip bir şeyler elde etmesini, edinmesini istemezler. Çünkü ona sunulan şeylerin kendisine verilebileceğini düşünür. Benzer biçimde hayatta olgunluğa erişmiş kişiler kendi rızkına razı olurken, sosyal seviyesi eşit birçok insan birbirlerini çekemezler.

Abdal: Gezgin, dilenci.
Onmak: Daha iyi bir duruma gelmek, eksiği kalmayıp ferahlığa ermek.